MURTABAK

MURTABAK atau MARTABAK adalah sejenis makanan yang popular di Malaysia sebagai makanan yang enak, berkhasiat dan beraneka jenis. Penulis memang amat suka makan murtabak yang dijual dibanyak lokasi diseluruh negara terutama di bulan puasa kerana ia mengenyangkan dan mudah didapati di bazaar ramadan. Murtabak ialah sejenis makanan yang ada dijual diseluruh pelusuk negara dimana nama asalnya dipercayai berasal dari Johor. Murtabak secara umumnya ada dua jenis iaitu Murtabak Ayam dan Murtabak Daging. Bagaimana pun penulis ada membuat tinjauan terdapat berpuluh jenis murtabak yang diberikan nama mengikut bahan digunakan dan lokasi tempat penjualan atau populariti murtabak tersebut. Kini terdapat jenis murtabak seperti Murtabak Mini, Murtabak Cheese, Murtabak Telur, Murtabak Maggi, Murtabak Popia, Murtabak Sardin, Murtabak Singapore, Murtabak Raja, Murtabak Mamak dan sebagainya. Dari segi sejarah ada dilaporkan sejenis murtabak iaitu 'Murtabak Raja' dari negeri Kelantan iaitu makanan atau hidangan murtabak istimewa yang tebal dan mempunyai banyak inti. Martabak Raja juga merupakan martabak yang dihidangkan kepada keluarga diraja Kelantan ketika zaman 1950an. Bagaimana pun kini jenis murtabak diraja dijual kepada umum. Martabak ini terdiri daripada tiga lapisan segi empat sama dengan inti daging atau ayam, Sesiapa yang berkunjung ke pasar malam dan gerai murtabak raja di Kota Bharu boleh mencari dan merasa murtabak ini. Makanan ini adalah boleh disamakan dengan populariti Roti Canai sama ada ia roti canai kosong, roti canai telur, roti canai sardin atai roti canai bom. Kaedah atau proses penyediaan adunan doh tepung untuk membuat murtabak dan roti canai adalah sama. Artikel subuh ini saya selepas bersahur dengan murtabak yang dibeli di bazaar ramadan, duduk menulis dalam "Anim Agro Technology" mengenai sejenis makanan popular di Malaysia iaitu Murtabak untuk dijadikan bahan bacaan dan rujukkan anda. 

Selain daripada murtabak segar (fresh murtabak) kini telah banyak pengusaha yang menjadikan produk murtabak dalam bentuk sejuk beku (Frozen murtabak). Murtabak sejuk beku ini mudah disimpan di rumah dalam peti sejuk untuk dihidangkan pada bila-bila masa dengan memanaskannya diatas kuali atau dimasukkan dalam microwave sahaja. Terdapat pelbagai jenis dan jenama murtabak sejuk beku dipasaran. Antara murtabak sejuk beku yang popular di pasaran adalah seperti jenis murtabak raja yang dijual dengan harga RM18.00 satu pek mengandungi 2 keping didalamnya (Sila lihat foto disebelah). Murtabak raja yang tebal perlu dimasak dengan betul agar intinya yang memang telah diproses separuh masak akan masak 100% dan seragam seluruhnya sebelum dimakan. Terdapat juga beberapa jenama lain murtabak sejuk beku dipasaran seperti jenana Kart's, jenama Dona dan beberapa lagi. Produk frozen seperti ini banyak dijual dipasaraya, mini market malahan dalam kedai runcit yang mempunyai kemudahan peti sejuk. Semasa membeli produk ini pastikan anda menyemak tarikh luput atau tarikh tamat tempoh martabak yang ditulis pada label pembungkusnya. Ini kerana semua makanan sejuk beku perlu menyatakan 'expiry date' pada pembungkusnya. 

Murtabak juga merupakan sejenis makanan segera yang dijual dibeberapa lokasi seperti di restoren, pasar malam, pasar tani, bazaar ramadan dan gerai bergerak. Gerai yang selalunya menjual roti canai selelunya juga ada menjual murtabak. Murtabak disediakan dalam masa sekitar 10-15 minit sekeping bergantung kepada kemahiran pengusaha, ketebalan murtabak dan juga jenis murtabak disediakan. Ia termasuk dalam senarai makanan panas yang segera untuk disediakan tetapi proses lain diperingkat awal adalah lama. Bahan asas murtabak adalah Kulit Murtabak (Doh atau popia), Inti dan Kuahnya atau pelengkapnya. Bahagian kulit murtabak lazimnya diperbuat daripada kulit tepong dari doh tepung gandum. Doh ini disediakan menggunakan bahan asas iaitu tepung gandum (Sebaiknya jenama Kunci), Telur ayam, Minyak Sapi, air dan garam secukup rasa. Tepung akan diuli dan bentuk ketulan bulat sekitar 15 gram sebiji dan ianya kemudian dibulatkan serta disapu dengan minyak sapi atau marjerin (Sila lihat foto disebelah), Doh ini akan disimpan dalam bekas selama 30 minit atau semalaman dimana ia perlu ditutup dengan kain bersih dan diletak di kawasan yang hygenik. Kombinasi bahan yang digunakan amat penting semasa menguli tepong agar dapat menyediakan doh yang lembut, mudah dicanai dan enak.

Bahagian Inti murtabak merupakan antara komponen paling penting untuk disediakan dalam membuat murtabak. Inti murtabak disediakan menggunakan bahan asas seperti daging lembu (dicincang halus atau dikisar) atau  daging ayam atau ikan sardin atau telur, bawang besar dihiris, isi kentang, sayur kobis, beberapa jenis rempah ratus dan bahan perisa (garam, gula dan serbuk perasa). Kesemua bahan inti dimasak dahulu dengan ramuan rempahratus dan akan diletakkan dalam kulit tepong yang dicanai ditengah-tengahnya. Kemudian kulit murtabak akan dilipat menjadikan murtabak berbentuk empat segi sama dan digoreng diatas kuali leper yang panas. Minyak masak dibubuh diatas kuali dan murtabak ini diterbalikkan beberapa kali sehingga inti didalamnya masak (Sila lihat foto disebelah). Murtabak yang siap digoreng boleh diangkat dari kuali dan tersedia untuk dihidangkan atau dibungkus dibawa pulang. Komponen pelengkap murtabak yang ketiga adalah Jeruk bawang atau Kuah kari selalu disediakan berasingan. Jeruk bawang perlu disediakan dengan menghiris bawang besar dan kemudian dimasukkan cuka makan dan sedikit sirap ros merah untuk menjadikannya ia merah kuat. Ia selalunya dimakan bersama murtabak untuk menambah keenakannya. Selain itu selalu juga murtabak sering dimakan dengan kuah kari biasa, kuah dal atau kuah kari ikan dan sebagainya bergantung kepada citarasa pelanggan. Selamat menjamu murtabak tempatan yang enak, lazat, mengenyangkan dan murah. Wasallam!!!.

NAMA MURTABAK... MARTABAK SAMA...
INTI DIDALAM.... KULIT MENYALUTNYA...
ENAK DIMAKAN... PELBAGAI JENISNYA...
PILIHAN RAMAI... DIMANA-MANA JUA...

By,
M Anem,
Senior Agronomist,
Bazaar Ramadan,
Precint 4, Putrajaya,
WP, Malaysia.
(21 Ramadan 1437H)

TANAMAN DURIAN BELANDA DI MARAN

DURIAN BELANDA (Annona mauricata) merupakan sejenis buah-buahan tropika yang kini sesuai untuk ditanam secara monokrop dan komersil. Ramai dikalangan petani muda di Malaysia yang telah menanam durian belanda kerana permintaan yang tinggi dipasaran. Kalau dahulu buah ini dibiarkan begitu sahaja dipokok dengan tidak dihiraukan tetapi ia kini menjadi buruan ramai orang. Keadaan ini berlaku kerana ada banyak laporan klinikal dan testimoni akan khasiat durian belanda yang mengandungi bahan sebagai anti kanser dan juga mampu mengubati masaalah Gout. Selain daripada dimakan segar, kini durian belanda dijual dalam bentuk jus, teh daun durian belanda, kapsul durian belanda, pati, pes durian belanda dan sebagainya. Keluasan tanaman durian belanda di Malaysia dilaporkan terus meningkat daripada hanya sekitar 156 hektar beberapa tahun dulu kepada sekitar 380 hektar pada 2015. Antara negeri yang luas menanam durian belanda adalah Johor (110 hektar), Pahang (65 hektar), Perak (58 ha), Negeri Sembilan (36 ha) dan beberapa negeri lain kurang dari 15 hektar. Ada beberapa petani terutama petani Cina yang penulis lihat di beberapa negeri yang menebang pokok getah dan pokok sawit dan menggantikan dengan tanaman durian belanda. Penulis berpeluang melawat beberapa kebun penanaman durian belanda komersil dimana mereka ada menyatakan pokok ini mempunyai potensi yang baik dimasa hadapan. Antara kebun durian belanda yang penulis lawati adalah kepunyaan En Tan di Kg Sungai Jerik, Maran, Pahang. Kebun yang perlukan 4WD untuk masuk dalam ini agak terpencil tetapi menghasilkan buah durian belanda berkualiti. Artikel malam ini saya menulis dalam "Anim Agro Technology" beberapa amalan agronomi penanaman durian belanda yang dijalankan dikebun ini.

Kebun seluas 10 ekar ini mempunyai sekitar 1,200 pokok durian belanda berumur antara 3-4 tahun. Benih asal pokok disini petani menyatakan ia dibeli daripada Australia dengan membawa masuk biji tersebut dan menyemai sendiri dikebunnya. Dari segi rupabentuk pokok, marfologi daun, bentuk bunga dan buah didapati ia sama dengan pokok durian belanda tempatan yang penulis periksa (Sila lihat foto disebelah). Ketinggian pokok sekitar 15 - 20 kaki dimana menurut petani semua pokok kini tidak dibuat cantasan lagi sebaliknya dibiarkan sahaja dahan mengembang dan meninggi. Jarak tanaman 6 meter x 9 meter membolehkan ia menerima cahaya matahari yang mencukupi. Sistem pengairan diberikan setiap pokok dengan pengairan titis dengan sumber air dari hutan dikawasan bukit berhampiran. Ada beberapa lokasi pokok yang dipasang dengan sistem pengairan mikrojet. Semua pokok hidup subur walau pun kesan kemarau El-Nino 2016 berlaku selama 4.5 bulan kerana bekalan air dikebun ini mencukupi. Didapati setiap pokok menghasilkan bunga dan buah secara berperingkat. Sistem pengairan baik membolehkan pokok durian belanda disini tidak menghadapi masaalah 'water stress' seperti dusun kawasan lain.

Pokok durian belanda separa organik ini didapati mampu menghasilkan tidak kurang dari 100 biji buah setiap masa. Walau pun bunga dan buah tidak dapat dilihat dari luar pokok tetapi apabila penulis masuk dibawah pokok baru dapat dilihat banyak buah dalam beberapa peringkat daripada putik, buah muda dan buah matang (Sila lihat foto disebelah). Didapati buah yang keluar daripada bahagian dahan muda (dibahagian atas pokok) selalunya lebih besar dan berkualiti (manis) daripada buah yang keluar dibahagian tengah pokok dan bahagian bawah dahan pokok. Buah yang berada tinggi diatas pucuk pokok boleh mencecah sehingga beratnya  5- 6 kg sebiji jika hendak dibandingkan dengan buah dibahagian bawah pokok sekitar purata 1-3 kilogram sahaja. Ini kerana didakwa daun dibahagian atas pokok durian belanda lebih aktif didalam menjalankan proses fotosintesis dan menjadikan buah diatas lebih baik. Bagi mengawal lalat buah (Bactocera carambolae atau Daucus spp) petani ada menggunakan racun tetapi terkawal penggunaanya. Beberapa perangkap lalat buah dengan feromon (Methyl eugenol) ada dipasang. Kalau harga gred A adalah RM8.00 sekilogram maka jika berat sebiji buah 5 kg, maka anggaran harga ladang buah dari sini dijual sekitar RM40.00 sebiji. Tinjauan penulis dibeberapa pasar malam yang menjual buah durian belanda adalah sekitar RM18.00 - RM20.00 sekilogram. Kini jus dan air kordial durian belanda segar menjadi kegemaran ramai di pasar tani, pasar malam dan beberapa hypermarket.

Apa yang penulis kurang percaya mengenai kaedah menuai buah durian belanda dari pokok yang agak tinggi ini. Menurut En Tan pekerjanya seramai 15 orang akan menjolok dengan galah dan akan membiarkan buah jatuh kebawah. Buah yang sekitar 65-70% matang akan dikait dimana jika jatuh ketanah yang ada banyak rumput dan daun tidak rosak kerana ia masih pada tahap keras lagi (Sila lihat foto disebelah). Buah ini kemudian dikutip dan dibersihkan sebelum dimasukkan dalam bakul dan dibawa ke pusat pengumpulan hasil. Kemudian buah ini akan digredkan mengikut saiz dan bentuk (Gred A adalah buah durian belanda yang ada 'Heart Shape' sahaja) dimana buah yang bengkok, cacat dan kecil akan diasingkan. Buah yang digred akan dilapiskan dengan kertas bagi dibawa keluar dan tidak rosak dari perjalanan yang jauh. Selain daripada sekitar Lembah Kelang, buah dari kebun ini ada dihantar kenegara Singapura oleh agen tersebut. Khasiat dari durian belanda boleh dibaca dalam artikel saya sebelum ini (Sila klik disini), (Sila klik disini) dan beberapa lagi. Semuga tulisan ini dapat beri info berguna kepada anda. En Tan telah dianggap sebagai 'Sifu' dalam penanaman durian belanda dikalangan petani lain di negeri Pahang. Wasallam!!!..

Jalanladang dikebun Durian Belanda Komersil.

BUAH SIRSAK... ITU DURIAN BELANDA...
LUAS DITANAM... MARAN TEMPATNYA...
POKOK DIBAJA... TEKNOLOGI DIJANA...
KELUAR 15 TAN... SEBULAN SAHAJA...

By,
M Anem,
Senior Agronomist,
Kebun Durian Belanda,
Sg Jerik, Maran,
Pahang,
Malaysia.
(25 Mei 2016)

PENYAKIT GETAH - CARA KAWALAN (Part 5)

POKOK GETAH (Hevea brasiliensis) ialah pokok dalam famili Euphorbiaceae dan ahli terpenting dalam genus Hevea. Pokok ini penting dari segi ekonomi kerana hasil seperti lateks boleh dikumpulkan dan merupakan sumber utama getah asli. Getah merupakan sejenis tanaman yang boleh hidup dikawasan tropika dan memerlukan hujan sebanyak 180 cm - 250 cm setahun. Ia juga memerlukan suhu diantara 25 - 30 darjah Celcius. Kesesuaian ketinggian tanah dari paras muka laut yang boleh ditanam dengan getah ialah 500 meter. Semakin tinggi getah ditanam maka akan semakin berkurangan perolehan hasil dan kecergasan pertumbuhannya. Keperluan tanah yang sesuai untuk tanam getah ialah jenis loam yang mempunyai saliran yang baik, tidak asidik, tidak banjir da tanah subur. Pokok getah ialah jenis pokok saka dan ketinggiannya boleh mencapai 18 meter. Umur pokok getah yang ekonomik ialah diantara 20 hingga 30 tahun. Pokok getah menghasilkan lateks (getah asli) yang penting dalam industri tayar dan lain-lain industri berasaskan getah. Selain daripada itu, kayunya adalah terdiri daripada jenis separuh keras dan boleh dijadikan perabut. Dalam pada itu lazimnya pokok getah mampu mengeluarkan lateks putih atau kuning terhasil dalam salur lateks pada kulit pokok, terutamanya pada floem luar. Saluran ini berpilin naik pada batang pokok menurut pusingan ke kanan yang selalu membentuk 30 darjah pada ufuk. Pokok getah mencapai usia 5-6 tahun boleh diitoreh dengan goresan dibuat secara ortogon pada salur lateks. Dengan kedalaman yang hanya mencukupi untuk mengambil lateks tanpa menjejaskan pertumbuhan pokok. Sap itu dikumpulkan di dalam baldi yang kecil. Pokok-pokok yang lebih tua menghasilkan lebih banyak lateks. Pokok getah pada mulanya hanya tumbuh di Amazon kini menjadi tanaman penting di Malaysia dimana peningkatan permintaan semenjak tahun1839 dan telah pun mendorong perkembangan ekonomi. Artikel malam ini saya menulis dalam "Anim Agro Technology" mengenai beberapa cara kawalan dan rawatan beberapa penyakit yang mungkin menyerang tanaman getah untuk dijadikan bahan rujukkan dan bacaan anda.

Mengawal Penyakit 

Tanaman getah yang diserang oleh penyakit perlu dibuat kawalan pada semua peringkat pertumbuhan agar serangan penyakit tersebut tidak mengurangkan hasil lateks dan tidak membunuh pokok getah jika dibiarkan sahaja. Kini terdapat banyak kaedah kawalan daripada amalan agronomi sehingga kepada kawalan kimia. Umumnya mempraktikkan amalan agronomi yang boleh mengurangkan serangan penyakit adalah seperti  dengan menanam klon pokok getah yang rintang atau tahan kepada jangkitan penyakit terutama di kawasan berpenyakit berdasarkan syor penanaman enviromaks. Bagi tujuan mengelakkan serangan penyakit luruhan daun sekunder yang disebabkan oleh Oidium dan juga Colletotrichum dengan cara meluruhkan daun tua sebelum musim luruh dengan bahan kimia. Penyakit-penyakit sperti ini selalunya hanya akan menjangkiti hanya daun-daun getah muda. Daun-daun getah tua digugurkan pada masa tertentu supaya daun-daun muda muncul pada musim kering dan ketika musim kering jangkitan penyakit-penyakit ini sangat rendah. Dalam pada itu pekebun perlu menjauhi penyakit luruhan daun Oidium dengan meningkatkan pembajaan nitrogen pada masa perdaunan semula selepas musim luruhan daun. Peningkatan baja nitrogen akan membantu mempercepatkan perdaunan dan seterusnya meningkatkan kepadatan kanopi pokok.

Merawat Dengan Racun Kimia 

Penggunaan racun kimia dikebun getah merupakan satu kaedah pilihan ramai pekebun dan estet. Ini kerana ia cepat berkesan, ekonomik, murah dan mudah dilakukan. Ini sama ada menggunakan bahan kimia untuk mengawal rumpai sehingga bahan kimia untuk mengawal penyakit. Jenis racun kimia dan cara penggunaanya berbeza mengikut jenis serangan dan umur pokok. 

Merawat Penyakit Luruhan Daun Oidium 

Antara kaedah untuk merawat penyakit ini adalahj dengan beberapa cara seperti menggunakan pendebuan belerang pada kadar 9 kg/ha setiap lima atau tujuh hari dilakukan sehingga empat ke enam pusingan. Cara melakukan pendebuan belerang bermula apabila daun-daun muda mula muncul pada musim luruh. 

Merawat Penyakit Luruhan Daun Colletotrichum 

Bagi merawat masaalah ini disyorkan akan melakukan aktiviti penyemburan dengan Daconil atau Antracol (0.2%) setiap lima atau tujuh hari sehingga daun-daun menjadi hijau dapat mengawal penyakit luruhan daun. 

Merawat Penyakit Luruhan Daun Phytophthora 

Masaalah penyakit ini dirawat dengan menyembur racun kulat seperti kuprum oksiklorida yang dilarut dalam minyak (1.2 kg bahan aktif/ha) sebelum musim tengkujuh (monsun). 

Merawat Penyakit Calar Hitam

Penyakit ini boleh dirawat dengan menyembur atau menyapu dengan racun kulat yang mengandungi bahan aktif metalaksil seperti Ridomil 25WP pada kadar kepekatan 0.8% dua kali seminggu sehingga pulih (Sila lihat foto disebelah). Racun kulat lain yang mengandungi campuran oksadiksil dan mankozeb seperti Sandofan M atau campuran oksadiksil dan propineb seperti Fruvit pada kepekatan 0.6% boleh juga digunakan untuk merawat penyakit ini. Lakukan rendaman pisau torehan ke dalam racun kulat untuk mengelakkan jangkitan dari pokok ke pokok melalui pisau torehan. 

Pengurusan Penyakit Akar 

Merawat Penyakit Akar 

Penyakit akar adalah agak rumit kaedah kawalannya kerana ia berada didalam tanah. Antara kaedah memulau dengan parit pemisah dimana pekebun perlu mengenali pokok yang sakit dengan menjalankan pemeriksaan daun setiap tiga bulan sekali. Kemuidan mengenali jenis penyakit akar dengan mengorek sedikit tanah di perdu pokok dan melihat kewujudan miselium kulat. Pastikan pekebun memeriksa semua akar di sekeliling pokok yang berpenyakit hingga pokok yang sihat dijumpai. Kemudian dilakukan pemisahan akar pokok yang berpenyakit dengan akar pokok yang sihat dengan menggali parit yang dalamnya 0.6 meter (2 kaki) dan luasnya 0.3 meter (1 kaki). Lakukan aktiviti cantasan atau potong mana-mana akar yang menyeberangi parit digali. Kemudian ia perlu dikambus balik parit tersebut ke dua pertiga bahagian sahaja. Sebaiknya parit tersebut digali balik setiap tahun dan mana-mana akar menyeberangi parit tersebut dicantas.

Sila baca bersama artikel berkaitan penykit getah dalam Part 1, Part 2, Part 3 dan Part 4 sebelum ini. Wasallam!.

PENYAKIT GETAH... DIRAWAT SEGERA...

CARA LAMA... KINI AMALAN KULKTURA...

BAHAN KIMIMA..LEBIH MUDAH DIGUNA...

HASIL MENINGKAT... PENDAPATAN ADA..

By,

M Anem,

Senior Agronmist,

Kebun Getah FELCRA Tebing Tinggi,

Segamat, Johor,

Malaysia.

(11 Rejab 1437H)

GETAH - PENYAKIT POKOK GETAH (Part 4)

POKOK GETAH (Hevea brasiliensis) ialah pokok dalam famili Euphorbiaceae dan ahli terpenting dalam genus Hevea. Pokok ini penting dari segi ekonomi kerana hasil seperti lateks boleh dikumpulkan dan merupakan sumber utama getah asli. Getah merupakan sejenis tanaman yang boleh hidup dikawasan tropika dan memerlukan hujan sebanyak 180 cm - 250 cm setahun. Ia juga memerlukan suhu diantara 25 - 30 darjah Celcius. Kesesuaian ketinggian tanah dari paras muka laut yang boleh ditanam dengan getah ialah 500 meter. Semakin tinggi getah ditanam maka akan semakin berkurangan perolehan hasil dan kecergasan pertumbuhannya. Keperluan tanah yang sesuai untuk tanam getah ialah jenis loam yang mempunyai saliran yang baik, tidak asidik, tidak banjir da tanah subur. Pokok getah ialah jenis pokok saka dan ketinggiannya boleh mencapai 18 meter. Umur pokok getah yang ekonomik ialah diantara 20 hingga 30 tahun. Pokok getah menghasilkan lateks (getah asli) yang penting dalam industri tayar dan lain-lain industri berasaskan getah. Selain daripada itu, kayunya adalah terdiri daripada jenis separuh keras dan boleh dijadikan perabut. Dalam pada itu lazimnya pokok getah mampu mengeluarkan lateks putih atau kuning terhasil dalam salur lateks pada kulit pokok, terutamanya pada floem luar. Saluran ini berpilin naik pada batang pokok menurut pusingan ke kanan yang selalu membentuk 30 darjah pada ufuk. Pokok getah mencapai usia 5-6 tahun boleh diitoreh dengan goresan dibuat secara ortogon pada salur lateks. Dengan kedalaman yang hanya mencukupi untuk mengambil lateks tanpa menjejaskan pertumbuhan pokok. Sap itu dikumpulkan di dalam baldi yang kecil. Pokok-pokok yang lebih tua menghasilkan lebih banyak lateks. Pokok getah pada mulanya hanya tumbuh di Amazon kini menjadi tanaman penting di Malaysia dimana peningkatan permintaan semenjak tahun1839 dan telah pun mendorong perkembangan ekonomi. Artikel malam ini saya menulis dalam "Anim Agro Technology" mengenai beberapa jenis penyakit daun getah yang mungkin menyerang untuk dijadikan bahan rujukkan dan bacaan anda.

Penyakit Daun Getah
Pokok getah sama seperti tanaman lain tertakluk kepada serangan beberapa penyakit pada bahagian daun, akar dan batangnya. Penyakit yang menyerang daun pokok getah selalu berlaku pada musimim tertentu dan juga peringkat awal penanaman. Terdapat 4 jenis penyakit yang menyerang bahagian daun getah iaitu (1) Penyakit Luruhan Daun Oidium disebabkan kulat Oidium heveae, (2) Penyakit Luruhan Daun Colletotrichum dimana ianya disebabkan kulat Colletotrichum gloeosporiodes, (3) Penyakit Luruhan Daun Phytophthora disebabkan kulat Phytophthora botryosa atau Phythopthora palmivora dan (4) Penyakit Luruhan Daun Corynespora disebabkan oleh kulat Corynespora cassiicola. Diantara beberapa tanda serangan pada bahagian daun adalah seperti terdapat daun rosak disebabkan oleh bintik, tompok dan bahagian daun yang mati. Jika bahagian daun-daun yang teruk dijangkiti maka akhirnya ia akan gugur. Tanda lain boleh dilihat adalah dimana terdapat bahagian pucuk dan ranting akan mati. Lazimnya pokok getah yang telah diserang dengan penyakit maka pokoknya tidak subur dan seterusnya ia akan menjejaskan atau mengurangkan hasil tuaian lateks. Kesan serangan penyakit daun getah juga akan menyebabkan tanda bintik, tompok dan bahagian daun yang mati. Daun yang teruk dijangkiti akan gugur dan akan ada tanda dimana pucuk dan ranting akan mati. Selalunya pertumbuhan pokok terencat yang melambatkan tempoh matang. Selain dari mengurangkan hasil lateks selalunya pokok muda boleh mati.


(1) Penyakit Luruhan Daun Oidium 

Penyakit Luruhan Daun Oidium disebabkan sejenis kulat dikenali dengan nama Oidium heveae. Penyakit menyerang daun getah muda yang masih berwarna perang hingga berwarna kehijauan (Sila anda lihat foto disebelah). Selalunya akan kelihatan atau ujud tompok-tompok putih berdebu pada permukaan daun. Tompok-Tompok Putih dan Berdebu yang terdapat pada permukaan daun dimana ia diserang oleh Kulat Oidium heveae. Kawalan perlu dilakukan dengan syor yang doberikan.

(2) Penyakit Luruhan Daun Colletotrichum

Penyakit Luruhan Daun Colletotrichum ini dimana ianya disebabkan sejenis kulat iaitu Colletotrichum gloeosporiodes. Tanda asas serangan dimana dilihat terdapat bintik-bintik yang timbul pada permukaan daun (Sila anda lihat foto disebelah). Selalunya berlaku akibat daripada serangan Kulat Colletotrichum goeosporioides. Jangkitan kulat ini pada daun yang sangat muda menyebabkan daun berkerut, berkeriput dan bertukar menjadi kehitaman dan akhirnya gugur. Jangkitan pada anak daun yang lebih tua akan merosakkan sebahagian daun di mana hujung dan tepi daun menjadi hitam. Jika diteliti akan terdapat bintik-bintik yang timbul dan berlubang di tengah merupakan ciri nyata akan serangan penyakit ini.

(3) Penyakit Luruhan Daun Phytophthora

Penyakit Luruhan Daun Phytophthora disebabkan kulat Phytophthora botryosa atau Phythopthora palmivora. Jangkitan penyakit ini selalu berlaku pada tangkai daun dimana terdapat satu atau lebih lecuhan yang berwarna perang tua atau kehitaman pada tangkai daun. Serangan akan kerap kelihatan titik-titik susu getah beku di tengah lecuhan tersebut (Sila lihat foto disebelah). Akibatnya adalag daun akan gugur di mana anak-anak daun berwarna hijau masih terlekat ditangkai daun. Selalunya daun matang yang masih hijau jatuh bertaburan di atas tanah.

(4) Penyakit Luruhan Daun Corynespora

Penyakit Luruhan Daun Corynespora disebabkan oleh kulat Corynespora cassiicola. Tanda serangan dimana bahagian daun yang djangkiti oleh penyakit Luruhan Daun Corynespora kelihatan seperti gejala 'Tulang Ikan' (Sila lihat foto disebelah). Ia juga jenis penyakit sering menjangkiti daun muda dan daun tua. Ketika pokok getah masih muda atau di peringkat awal penyakit terdapat bintik-bintik bulat kecil yang semakin membesar. Tanda jangkitan selalu berlaku pada urat utama dan urat-urat kecil daun. Ini menghasilkan gejala seperti 'landasan keretapi' atau 'tulang ikan'. Gejala ini merupakan tanda utama penyakit ini dan beberapa tisu daun berdekatan dengan lecuhan bertukar warna menjadi kuning dan seterusnya perang. Akhirnya apa yang trjadi adalah daun akan gugur. Anda boleh membaca siri artikel penyakit pokok getah dalam Part 1, Part 2, Part 3, Part 4 dan Part 5. Semuga pembaca mendapat info berguna. Wasallam!.

PENYAKIT GETAH... APA DIA...

ADA DI AKAR... BATANG JUGA....
DAUN DIATAS... PUN TERKENA...
BACA ARTIKEL... BARU LEGA...

By,

M Anem,

Senior Agronomist,

Taman Cendana, Jalan Istana,

Persimpangan Bukit Beruang,

Bandar Melaka,

Melaka, Malaysia.

(6 Rejab 1437H)

GETAH - PENYAKIT POKOK GETAH (Part 3)

POKOK GETAH (Hevea brasiliensis) ialah pokok dalam famili Euphorbiaceae dan ahli terpenting dalam genus Hevea. Pokok ini penting dari segi ekonomi kerana hasil seperti lateks boleh dikumpulkan dan merupakan sumber utama getah asli. Getah merupakan sejenis tanaman yang boleh hidup dikawasan tropika dan memerlukan hujan sebanyak 180 cm - 250 cm setahun. Ia juga memerlukan suhu diantara 25 - 30 darjah Celcius. Kesesuaian ketinggian tanah dari paras muka laut yang boleh ditanam dengan getah ialah 500 meter. Semakin tinggi getah ditanam maka akan semakin berkurangan perolehan hasil dan kecergasan pertumbuhannya. Keperluan tanah yang sesuai untuk tanam getah ialah jenis loam yang mempunyai saliran yang baik, tidak asidik, tidak banjir da tanah subur. Pokok getah ialah jenis pokok saka dan ketinggiannya boleh mencapai 18 meter. Umur pokok getah yang ekonomik ialah diantara 20 hingga 30 tahun. Pokok getah menghasilkan lateks (getah asli) yang penting dalam industri tayar dan lain-lain industri berasaskan getah. Selain daripada itu, kayunya adalah terdiri daripada jenis separuh keras dan boleh dijadikan perabut. Dalam pada itu lazimnya pokok getah mampu mengeluarkan lateks putih atau kuning terhasil dalam salur lateks pada kulit pokok, terutamanya pada floem luar. Saluran ini berpilin naik pada batang pokok menurut pusingan ke kanan yang selalu membentuk 30 darjah pada ufuk. Pokok getah mencapai usia 5-6 tahun boleh diitoreh dengan goresan dibuat secara ortogon pada salur lateks. Dengan kedalaman yang hanya mencukupi untuk mengambil lateks tanpa menjejaskan pertumbuhan pokok. Sap itu dikumpulkan di dalam baldi yang kecil. Pokok-pokok yang lebih tua menghasilkan lebih banyak lateks. Pokok getah pada mulanya hanya tumbuh di Amazon kini menjadi tanaman penting di Malaysia dimana peningkatan permintaan semenjak tahun1839 dan telah pun mendorong perkembangan ekonomi. Artikel malam ini saya menulis dalam "Anim Agro Technology" mengenai beberapa jenis penyakit batang pokok getah yang mungkin menyerang tanaman getah untuk dijadikan bahan rujukkan dan bacaan.


PENYAKIT BATANG POKOK GETAH

i. Penyakit Batang Lapuk Ustulina

Penyakit ini disebabkan oleh sejenis kulat (fungi) yang menjadikan batang getah menjadi lapuk dikenali sebagai Ustulina deusta. Penyakit ini menyerang mana-mana bahagian pokok getah terutama dibahagian batang dan dagan. Lazimnya spora kulat ini akan berterbangan dimana ia akan menembusi ke dalam batang pokok getah melalui tisu yang terdedah (Sila lihat foto disebelah). Ia akan kelihatan seperti luka-luka atau bekas kesan penyakit-penyakit yang lama. Selain itu juga terdapat juga pokok getah seperti tercedera disebabkan oleh kilat atau kebakaran sering diserang oleh penyakit ini. Selalunya lateks yang dirembeskan pada batang pokok getah akan menunjukkan serangan penyakit ini. Lateks yang beku pada celah pokok berbau busuk sehingga menyebabkan terdapatnya kepingan-kepingan kerak cendawan berwarna putih kelabu yang menyaluti bahagian yang diserang. Akhirnya pokok itu bertukar menjadi hitam kelabu. Batang pokok getah pula akan patah apabila kulat ini menembusi jauh ke dalam kayu.


ii. Penyakit Batang Lapuk Phellinus

Kulat yang menyerang penyakit batang lapuk phellinus ialah dikenali dengan nama Phellinus noxius. Penyakit batang lapuk phellinus sering menyerang pokok getah yang telah dewasa. Spora kulatnya akan menyerang dan menjangkiti bahagian-bahagian batang atau dahan pokok getah yang luka, terutamanya yang cedera akibat tiupan angin. Bahagian yang tercedera itu akan merebak ke dalam batang dan turun kebawah hingga ke pergelangan dan akar. Kayu pokok getah akan berupa seperti sarang lebah akibat serangan kulat tersebut. Kerosakan pada batang pokok hetah bagaimana pun boleh diatasi dengan membuat pemerhatian dan rawatan. 

Penanaman getah di Malaysia masih merupakan satu industri yang signifikan dalam negara. Walau pun harga getah semasa artikel ini ditulis adalah rendah tetapi pelbagai usaha lain dijalankan oleh pekebun kecil atau penoreh getah mempelbagaikan sumber pendapatan. Antaranya seperti menanam cendawan Volvariella, projek pemprosesan makanan dan sebagainya. Sila baca sama artikel mengenai penyakit pokok gatah dalam Part 1, Part 2, Part 3 dan Part 4 serta Part 5. Wasallam!.

PENYAKIT GETAH... APA DIA...

ADA DI AKAR... BATANG JUGA....

DAUN DIATAS... PUN TERKENA...

BACA ARTIKEL... BARU TAHUNYA...

By,

M Anem,

Senior Agronomist,

Taman Cendana, Jalan Istana,

Persimpangan Bukit Beruang,

Bandar Melaka,

Melaka, Malaysia.

(6 Rejab 1437H)

GETAH - PENYAKIT POKOK GETAH (Part 2)

POKOK GETAH (Hevea brasiliensis) ialah pokok dalam famili Euphorbiaceae dan ahli terpenting dalam genus Hevea. Pokok ini penting dari segi ekonomi kerana hasil seperti lateks boleh dikumpulkan dan merupakan sumber utama getah asli. Getah merupakan sejenis tanaman yang boleh hidup dikawasan tropika dan memerlukan hujan sebanyak 180 cm - 250 cm setahun. Ia juga memerlukan suhu diantara 25 - 30 darjah Celcius. Kesesuaian ketinggian tanah dari paras muka laut yang boleh ditanam dengan getah ialah 500 meter. Semakin tinggi getah ditanam maka akan semakin berkurangan perolehan hasil dan kecergasan pertumbuhannya. Keperluan tanah yang sesuai untuk tanam getah ialah jenis loam yang mempunyai saliran yang baik, tidak asidik, tidak banjir da tanah subur. Pokok getah ialah jenis pokok saka dan ketinggiannya boleh mencapai 18 meter. Umur pokok getah yang ekonomik ialah diantara 20 hingga 30 tahun. Pokok getah menghasilkan lateks (getah asli) yang penting dalam industri tayar dan lain-lain industri berasaskan getah. Selain daripada itu, kayunya adalah terdiri daripada jenis separuh keras dan boleh dijadikan perabut. Dalam pada itu lazimnya pokok getah mampu mengeluarkan lateks putih atau kuning terhasil dalam salur lateks pada kulit pokok, terutamanya pada floem luar. Saluran ini berpilin naik pada batang pokok menurut pusingan ke kanan yang selalu membentuk 30 darjah pada ufuk. Pokok getah mencapai usia 5-6 tahun boleh diitoreh dengan goresan dibuat secara ortogon pada salur lateks. Dengan kedalaman yang hanya mencukupi untuk mengambil lateks tanpa menjejaskan pertumbuhan pokok. Sap itu dikumpulkan di dalam baldi yang kecil. Pokok-pokok yang lebih tua menghasilkan lebih banyak lateks. Pokok getah pada mulanya hanya tumbuh di Amazon kini menjadi tanaman penting di Malaysia dimana peningkatan permintaan semenjak tahun1839 dan telah pun mendorong perkembangan ekonomi. Artikel malam ini saya menulis dalam "Anim Agro Technology" mengenai beberapa jenis penyakit yang mungkin menyerang tanaman getah untuk dijadikan bahan rujukkan dan bacaan anda. 

PENYAKIT CENDAWAN GETAH
Tanaman getah yang ditanam menghadapi perlnagai jensi serangan perosak termasuk oleh cendawan. Umumnya penulis mendapat tahu dimana ada 4 jenis penyakit yang disebabkan oleh cendawan pada tanaman pokok getah. Penyakit tanaman getah yang disebabkan oleh patogen cendawan ada 4 semuanya iaitu Penyakit cendawan lapuk Penyakit Calar Hitam Nekrosis Panel Torehan dan Penyakit Cendawan Angin.


i. Penyakit cendawan lapuk

Kulat yang menyerang penyakit cendawan lapuk ialah jenis Ceratocystis fimbriota. Pokok getah yang sering diserang penyakit cendawan lapuk ialah Klon PR 107 danRRIM 600. Penyakit cendawan lapuk biasanya menyerang panel torehan pada musim hujan, lebuih-lebih lagi jika keadaan ladang itu adalah semak. Panel torehan akan menjadi lapuk dan terdapat tompok-tompok halus berwarna putih iaitu ke atas sedikit daripada alur torehan (Sila anda lihat foto saya paparkan disebelah). Tompok-tompok ini kemudian berubah menjadi kelabu. Apabila membesar tompok-tompok ini merupakan aliran yang tidak lurus selari dengan alur torehan. Spora kulat ini boleh merebak dengan cepat dengan diterbangkan oleh angin dan serangga. Selain itu, jangkitan penyakit cendawan lapuk juga berlaku melalui perkakas-perkakas menoreh terutama pisau.

ii. Penyakit Calar Hitam

Kulat yang menyerang penyakit calar hitam ialah sejenis kulat dikenali juga sebagai Phytophthora palmirora. Penyakit calar hitam juga menyerang panel torehan. Tanda serangan dimana cendawan yang berwarna hitam akan tumbuh dipanel torehan yang tidak diuruskan dengan baik. Klon pokok getah yang peka kepada penyakit ini terdiri daripada klon PB 86, PR 107, AVRUS 2037, RRIM 600 dan RRIM 623. Pekebun kecil dinasihatkan membuat kawalan cendawan ini dengan menggunakan bahan limia sesuai.

iii. Nekrosis Panel Torehan

Kulat yang menyerang nekrosis panel torehan ialah jenis dinamakan sebagai Fusarium solani. Penyakit ini menyerang panel torehan yang baru dibuka dan kadang kala pokok-pokok lama. Pokok-pokok yang sering diserang penyakit nekrosis panel torehan ialah daripada Klon PB 5/51, PB 28/83, PR 107, RRIM 605, RRIM 612, RRIM 623 DAN RRIM 628. Penyakit panel torehan menyerang alur torehan panel yang baru dan pada alur sempadan panel. Kadang kala penyakit ini menyerang luka-luka pada pancuran. Luka-luka yang bergaris pusat antara 0.5 hingga 1.5 cm yang berwarna perang tua atau kelabu boleh dilihat pada sepanjang alur torehan dan pada alur sempadan panel torehan. Kawalan dengan membuang bahagian yang diserang cendawan iji dan dirawat dengan racun kimis sesuai (Sila lihat foto disebelah). Serangan oleh cendawan ini menjadikan hasil torehan berkurangan.

iv. Penyakit Cendawan Angin

Kulat penyakit cendawan angin memang selelu didengar iaitu bernama Corticium salmonicolor. Penulis dapati penyakit cendawan angin biasanya menyerang dahan dan cabang pokok getah yang berumur antara tiga hingga lapan tahun. Penyakit ini melarat pada musim hujan. Pokok getah yang sering terdedah kepada ancaman penyakit ini terdiri daripada klon RRIM 501, RRIM 600, RRIM 607, PB 28/59 dan PR 255. Cendawan angin (Sila lihat foto diatas) merupakan masaalah tanaman pokok getah yang perlu dikawal dengan syor pihak berkuasa RISDA. Begitulah 4 jenis penyakit cendawan yang akan menyerang pokok getah untuk dikenali dan diketahui. Sila baca artikel berkaitan dengan penyakit tanaman getah dalam Part 1, Part 2, Part 3 dan Part 4. Wasallam!...

PENYAKIT GETAH... APA DIA...

ADA DI AKAR... BATANG JUGA....

DAUN DIATAS... PUN TERKENA...

BACA ARTIKEL... BARU LEGA...

By,

M Anem,

Senior Agronomist,

Taman Cendana, Jalan Istana,

Persimpangan Bukit Beruang,

Bandar Melaka,

Melaka, Malaysia.

(6 Rejab 1437H)

GETAH - PENYAKIT POKOK GETAH (Part 1)

POKOK GETAH (Hevea brasiliensis) ialah pokok dalam famili Euphorbiaceae dan ahli terpenting dalam genus Hevea. Pokok ini penting dari segi ekonomi kerana hasil seperti lateks boleh dikumpulkan dan merupakan sumber utama getah asli. Getah merupakan sejenis tanaman yang boleh hidup dikawasan tropika dan memerlukan hujan sebanyak 180 cm - 250 cm setahun. Ia juga memerlukan suhu diantara 25 - 30 darjah Celcius. Kesesuaian ketinggian tanah dari paras muka laut yang boleh ditanam dengan getah ialah 500 meter. Semakin tinggi getah ditanam maka akan semakin berkurangan perolehan hasil dan kecergasan pertumbuhannya. Keperluan tanah yang sesuai untuk tanam getah ialah jenis loam yang mempunyai saliran yang baik, tidak asidik, tidak banjir da tanah subur. Pokok getah ialah jenis pokok saka dan ketinggiannya boleh mencapai 18 meter. Umur pokok getah yang ekonomik ialah diantara 20 hingga 30 tahun. Pokok getah menghasilkan lateks (getah asli) yang penting dalam industri tayar dan lain-lain industri berasaskan getah. Selain daripada itu, kayunya adalah terdiri daripada jenis separuh keras dan boleh dijadikan perabut. Dalam pada itu lazimnya pokok getah mampu mengeluarkan lateks putih atau kuning terhasil dalam salur lateks pada kulit pokok, terutamanya pada floem luar. Saluran ini berpilin naik pada batang pokok menurut pusingan ke kanan yang selalu membentuk 30 darjah pada ufuk. Pokok getah mencapai usia 5-6 tahun boleh diitoreh dengan goresan dibuat secara ortogon pada salur lateks. Dengan kedalaman yang hanya mencukupi untuk mengambil lateks tanpa menjejaskan pertumbuhan pokok. Sap itu dikumpulkan di dalam baldi yang kecil. Pokok-pokok yang lebih tua menghasilkan lebih banyak lateks. Pokok getah pada mulanya hanya tumbuh di Amazon kini menjadi tanaman penting di Malaysia dimana peningkatan permintaan semenjak tahun1839 dan telah pun mendorong perkembangan ekonomi. Artikel malam ini saya menulis dalam "Anim Agro Technology" mengenai beberapa jenis penyakit (11 jenis) yang mungkin menyerang tanaman getah untuk dijadikan bahan rujukkan dan bacaan anda. 

Tanaman getah seperti tanaman lain diserang pelbagai jenis penyakit. Antara jenis penyakit tersebut adalah serious manakala yang lainnya kurang serius tetapi jika tidak dikawal akan merosakan tanaman getah juga. Secara umumnya apa yang penulis pelajari, terdapat 11 jenis penyakit yang boleh menyerang pokok getah tetapi di sini hanya 3 jenis penyakit sahaja yang biasa dijumpai iaitu Penyakit Akar, Penyakit Cendawan Lapuk dan juga Penyakit Batang. Bagi masalah Penyakit Akar ia merupakan penyakit berbahaya yang menyerang pokok getah dawasa. Penyakit akar disebabkan oleh kulat yang pada mulanya menyerang kulit akar, kemudian menembusi kayu dan akhirnya akar pokok getah nenjadi lapuk dan mati. Spora kulat akan diterbangkan oleh angin dan hinggap di mana-mana bahagian kayu pokokgetah yang terdedah akibat luka atau cedera. Selain itu, penyakit akar boleh disebabkan oleh pertemuan akar, iaitu akar sihat bertemu dengan akar yang berpenyakit. Terdapat enam jenis penyakit akar yang menyerang pokok getah, iaitu penyakit akar putih, penyakit akar merah dan penyakit akar perang yang boleh diklasifikasi kepada jenis yang besar. Nama - nama penyakit akar ini berdasarkan kepada warna kulitnya. Tiga jenis lagi penyakit akar ialah penyakit akar lapuk Ustulina, penyakit akar lapuk Poria dan penyakit akar lapuk Busuk. Secara ringkasnya Penyakit Akar adalah pertama Penyakit Akar Putih merupakan penyakit paling sering berlaku dan disebabkan oleh kulat Rigidoporus lignosus, ke 2 adalah Penyakit Akar Merah disebabkan oleh kulat Ganoderma philippi dan ke 3 Penyakit Akar Perang disebabkan oleh kulat Phellinus noxious. Antara tanda serangan penyakit akar seperti daun-daun pokok yang dijangkiti oleh penyakit akar akan bertukar warna menjadi kekuningan dan daun akan menjadi keras dan melengkung ke bawah. Pada permulaannya, tanda-tanda ini hanya melibatkan satu atau dua dahan sahaja tetapi akhirnya akan melibatkan seluruh pokok. Pokok-pokok yang dijangkiti penyakit akar mungkin juga berbunga dan berbuah di luar musim. Daun-daun akhirnya gugur dan pokok akan mati.


i. Penyakit Akar Putih

Nama kulat yang menyerang penyakit akar putih ialah jenis Rigidoporous Lignosus. Penyakit akar putih dianggap paling berbahaya kerana boleh merebak dengan cepat. Kulatnya berwarna putih seolah-olah seperti benag membalut akar (Sila anda lihat foto disebelah). Penulis dapati bentuk kulat Rigidoporos lignosus bulat dan gemuk pada bahagian pangkal dan pipih tajam pada bahagian hujung dan lama kelamaan warnanya berubah menjadi jingga pucat. Ibu kulat Rigidoporous Lignosus berwarna jingga pada bahagian atas dan pada bahagian bawah berwarna kemerah-merahan. Ibu kulat biasanya terdapat pada tunggul pokok yang mati dan selalu menyerang pokok getah muda.

ii. Penyakit akar merah
Kulat yang menyerang penyakit akar merah ialah jenis yang dikenali dengan nama Ganoderma pseudoferrum atau Ganoderma philippi. Kulat ini berwarna merah yang ada bertompok-tompok pada akar. Selalu penyakit ini menyerang dengan melekatkan tanah pada akar. Ibu kulat penyakit akar merah berwarna merah tua pada sebelah atas dan kelabu asap pada sebelah bawah. Kulat ini biasanya terdapat pada tunggul pokok yang sudah mati akibat serangan tersebut. 

iii. Penyakit Akar Perang

Kulat yang menyerang penyakit akar perang ialah Phellinus noxius. Keadaan kulat penyakit akar perang hampir sama dengan penyakit akar merah tetapi warna kulatnya perang. Keadaan akar yang diserang itu bergerutu apabila dibelah dua dan jalur-jalur hitam dapat dilihat pada permukaannya. Permukaan akar akan bergerutu disebabkan tanah berpasir yang melekat padanya (Sila lihat foto disebelah).  Ada tompok-tompok miselium berwarna keperangan terdapat pada permukaan akar. Corak-corak seperti sarang lebah terjadi pada permukaan akar setelah dikupas kulitnya. Jasad buahnya berwarna perang tua di bahagian atas dan kelabu di bahagian bawahnya. Ibu kulat ini juga terdapat pada tunggul pokok yang mati. Pada bahagian atas tunggul berwarna perang tua dan pada bahagian bawah selalu didapati berwarna kelabu. 

iv. Penyakit Akar Yang Lain 
Selain penyakit akar yang besar, terdapat tiga jenis penyakit akar yang kecil. Penyakit Akar Lapuk Ustulina disebabkan oleh kulat Ustulina deusta. Penyakit akar lapuk Ustulina ini boleh dirawat dengan mencantas mana-mana bahagian akar yang ditembusi kulat dan bekasnya disapu tar. Penyakit Akar Lapuk Poria pula menyerang pokok getah disebabkan oleh kulat jenis Poria hyperbrunnea. Cara merawat penyakit akar lapuk Poria sama dengan penyakit akar lapuk Ustulina. Bagi Penyakit Akar Lapuk Busuk pula disebabkan oleh sejenis kulat iaitu Sphaerostilbe repens. Penyakit ini boleh dirawat dengan mencabut dan membuang pokok yang dijangkiti bersama- sama dengan akar. Sistem saliran di ladang perlu juga dibaiki bagi mengawal penyakit-penyakit akar. Begitulah 6 jenis penyakit yang menyerang akar pokok getah untuk dirujuk dan diketahui oleh pembaca semua. Semuga tulisan ini dapat menyumbang info kepada semua dalam Part 1, Part 2, Part 3 dan Part 4. Wasallam!...

PENYAKIT GETAH... APA DIA...

ADA DI AKAR... BATANG JUGA....

DAUN DIATAS... PUN TERKENA...

BACA ARTIKEL... BARU LEGA...

By,

M Anem,

Senior Agronomist,

Taman Cendana, Jalan Istana,

Persimpangan Bukit Beruang,

Bandar Melaka,

Melaka, Malaysia.

(6 Rejab 1437H)